The Placemaking principle is Welsh Government’s way of realising the Wellbeing of Future Generations’ goals through the planning system.
(Added on 23/07/2020)
News
IAITH is pleased to announce that The Methodological Guide for Inclusion in Centres with Plurilingual Programs has now been finalised and is now available to download. http://innolang.eu/wp-content/pdf/Guia-Innolang-download.pdf
Targeting pupils in the first years of secondary education, this project promotes minority language learning and provides a holistic approach to developing the linguistic, social and cultural skills for migrant and refugee pupils and pupils with additional learning needs. This innovative methodology is the fruit of a two-year collaboration between Acció Cultural del País Valencià, IAITH, ELEN, Dublin City University and Consiglio Nazionale Delle Ricerche via the EU funded Erasmus+ programme.
(Added on 11/11/2019)
Research project to understand the attitudes and behaviour of parents and guardians in relation to early years care and education
(Temporary freelance work with IAITH: Welsh Centre for language planning funded by the Welsh Government)
(Added on 02/05/2019)
Cyfle i fentrau cymunedol Cymraeg i ddod ynghyd i rannu profiadau a syniadau ac i drafod cyfleoedd i gydweithio a dylanwadu ar bolisi cenedlaethol
Register here
Cofnod o’r sesiwn drafod a’r bwriad i sefydlu Rhwyd
Gosodwyd trywydd i’r trafod fel a ganlyn:
- Perthynas cymunedau â’i gilydd
- Perthynas cymunedau â Llywodraeth
- Perthynas y Gymraeg â chymunedau
Perthynas cymunedau â’i gilydd
Nodwyd fel cyd-destun y cyfeiriad a gafwyd gan Shan Ashton ynghynt yn y dydd at Senedd Wledig Sweden a oedd wedi tyfu yn llwyfan grymus i lais cymunedau lleol yno.
Croesawyd y diwrnod yn fawr fel cyfle i ddod â mentrau cymunedol Cymraeg at ei gilydd. Roedd cyfleoedd fel hyn yn brin. Nodwyd bod cryn gydweithio eisoes rhwng grwpiau yn Nyffryn Ogwen, Dyffryn Nantlle a Bro Stiniog ond bod angen datblygu’r cysylltiadau ymhellach.
Awgrymwyd creu cofrestr o fentrau a chwmnïau cymunedol oedd â’r Gymraeg yn allweddol i’w gweithrediad. Ymhellach, gallai cofrestr o’r fath fod yn sail i rwydwaith hunangymorth defnyddiol. At hynny, awgrymwyd y gellid rhoi arferion da ar-lein er mwyn hwyluso dysgu o brofiadau blaenorol ynghyd â phecyn adnoddau ymarferol. Nodwyd y byddai cael man canolog a allai gynnig cyngor a gwybodaeth o fantais. Byddai hwyluso rhwydweithio yn swyddogaeth arall ddefnyddiol i ganolbwynt o’r fath.
Cyfeiriwyd at waith y Plunkett Foundation yn y maes yn Lloegr ac awgrymwyd bod angen datblygu rhwydwaith tebyg yng Nghymru.
Codwyd y posibilrwydd o sefydlu banc pwrpasol a allai ariannu mentrau cymunedol, e.e. cynnig dull i fuddsoddi mewn portffolio o dafarnau lleol.
Awgrymwyd bod angen codi mwy o ymwybyddiaeth o botensial yr economi sylfaenol.
Perthynas cymunedau â Llywodraeth
Nodwyd, er gwybodaeth, bod grŵp yn y gogledd wrthi’n paratoi strategaeth economaidd amgen i Wynedd a Môn.
Awgrymwyd y dylid llunio a chyhoeddi maniffesto ar gyfer mudiadau cymunedol Cymraeg eu hiaith.
Nodwyd nad oedd llywodraeth ganol na llywodraeth leol yn llawn ddeall y maes a bod mentrau rhan amlaf yn llwyddo er gwaethaf dylanwad a gweithrediadau Llywodraeth yn hytrach nag o’i achos.
Nodwyd bod angen i'r maes godi ei broffil, codi ymwybyddiaeth a chodi lefelau ei egni; a bod angen llunio ac amlygu modelau amgen o ymwneud lleol a dulliau o hyrwyddo’r economi yn lleol. Dylid creu sail ddeallusol i’r hyn y mae’r mentrau’n geisio ei gyflawni a’i ‘ddarlledu’ yn helaeth.
Awgrymwyd bod angen gwneud cryn waith lobio a chodi ymwybyddiaeth ymysg pleidiau gwleidyddol fel man cychwyn.
Nodwyd mai eu hannibyniaeth oedd cryfder pennaf mentrau cymunedol.
Trafodwyd potensial cynghorau tref a chymuned fel peiriannau posib i ysgogi newid ac anogwyd unigolion blaengar i sefyll etholiadau i gynghorau tref a chymuned.
Nodwyd bod gwyddor newid ymddygiad yn llywio llawer o bolisi cyhoeddus ar hyn o bryd ac y dylid amlygu potensial mentrau cymunedol i gyfrannu i newid ymddygiad unigolion ar lefel leol.
Perthynas y Gymraeg â chymunedau
Cafwyd trafodaeth fer ar y Gymraeg a’r gymuned a chafwyd consensws cyffredinol y dylai’r Gymraeg gael ei thrafod fel rhan annatod o gymdogaethau Cymraeg. Cyfrwng yw iaith ac fe ddylid ei thrin fel cyfrwng i greu newid ac i weithredu’n lleol. Mae potensial economaidd a chymdeithasol o weithredu’n gynhwysol trwy gyfrwng y Gymraeg. Nodwyd bod angen hyrwyddo ymagwedd gyfannol sy’n ystyried iaith fel rhan annatod o wead y gymdogaeth leol.
Crynhoi negeseuon
Bod angen datblygu strwythur cydweithredol rhwng mentrau o gyffelyb fryd ar draws Cymru, fel nodwyd uchod er mwyn rhannu gwybodaeth a phrofiad a hyrwyddo’r feddylfryd.
Bod angen canfod mwy o gyllid cyhoeddus i godi ymwybyddiaeth a hyrwyddo’r economi sylfaenol.
O ran polisi cyhoeddus, mae angen hyrwyddo mwy ar wario’n lleol ac annog perchnogaeth leol go iawn ar asedau lleol. Mae hyn yn golygu datblygu ymddiriedaeth mewn cymdogaethau lleol gan asiantaethau canolog.
Nodwyd bod Deddf Cenedlaethau’r Dyfodol yn gosod sail gadarn o ran gwerthoedd i ymdrechion i greu economi amgen gynhwysol, gan ei bod yn cyfuno amcanion strategol o ran y Gymraeg, gweithredu cymunedol, cynaladwyedd a’r economi a bod angen gwneud mwy o waith i amlygu’r gwerthoedd a’r uchelgais gyffredin ar sail hynny.
Yn olaf, ac yn allweddol, nodwyd bod angen i ymdrechion i ddatblygu ymwneud lleol a’r economi sylfaenol fod yn hwyl!
Gareth Ioan
16 Chwefror 2019
(Added on 15/01/2019)
(Welsh Only) Enillwyd grant o £4900 gan IAITH drwy gynllun grant Arian i Bawb er mwyn gweithio gyda chymuned o bobl hŷn sy’n siarad Cymraeg. Darparwyd y prosiect o dan faner un o gynlluniau IAITH sef Estyn Llaw. Bwriad gwreiddiol y prosiect oedd cynnal cyfres o weithdai i gynyddu sgiliau’r grŵp o safbwynt ymgysylltu o fewn eu cymunedau. Gwyliwch yr hanes yma
(Added on 30/10/2018)
Language Planners Wales have presented their response to the Welsh Government’s public consultation Brexit and Our Land
(Added on 29/10/2018)
Misneachd have produced a 'Radical Plan for Gaelic' written in response to the official National Gaelic Plan launched earlier this year.
(Added on 24/10/2018)
Gareth Ioan was interviewed on Radio Cymru’s agricultural bulletin this morning regarding the implications of possible changes to Welsh farming policy on the vitality of the Welsh language.
(Added on 17/10/2018)
The team here at IAITH are looking forward to commencing the project following the opening meeting in Valencia over the weekend.
(Added on 24/09/2018)
On Thursday the 9th of August at the National Eisteddfod, Professor Colin Williams will deliver Cynllunwyr Iaith Cymru's annual lecture.
(Added on 29/08/2018)
Membership
Join IAITH today
Join usNewsletter
Sign up to our newsletter to receive our latest news straight to your inbox.
Sign Up Now